تفسیر آزمایش دفع پروتئین در دوران بارداری

در دوران بارداری به دلیل وجود برخی تغییرات هورمونی، ممکن است دچار برخی از عوارض و مشکلات شوید. دفع پروتئین در این برهه به عنوان یکی از مسمومیت‌های دوران بارداری به شمار می‌رود و ممکن است بسیاری از مادران حامله را درگیر نماید. این امر به منزله دفع پروتئین بیش از میزان عادی می‌باشد. این امر از طریق آزمایش ادرار تشخیص داده می‌شود. در صورتی که ادرار مادر حاوی مقادیر بیش از حدی پروتئین باشد، یعنی عمل دفع پروتئین صورت می‌گیرد. در این باره برخی از رژیم‌های مخصوص غذایی وجود دارد تا مادر بتواند این عارضه را تا حد زیادی کنترل نماید.

میزان طبیعی پروتئین در دوران بارداری

مقدار دفع پروتئین در افراد عادی حدودا 150 میلی گرم در روز می‌باشد اما ممکن است این مقدار در دوران بارداری به 300 میلی گرم در روز نیز برسد. این میزان در این برهه طبیعی قلمداد می‌شود و ممکن است به میزان بیشتری نیز برسد. علت بالا رفتن میزان پروتئین دفع شده، افزایش حجم خون و افزایش فیلتراسیون گلومرولی کلیه در زمان حاملگی است.

علل دفع پروتئین در بارداری

دفع پروتئین در دوران بارداری ممکن است با دلایل دیگر نیز انجام شود، در این قسمت به بیان این موارد می‌پردازیم.

عفونت ادرار

این حالت معمولا با درصد کمی پروتئین همراه است. در صورت بروز هرگونه تغییر رنگ در ادرار، درد زیر شکم، تب ولرز، سوزش به هنگام دفع و … از علایم وجود عفونت ادارای است. در صورتی که هر یک از علایم فوق را مشاهده نمودید، نشانه وجود عفونت در دستگاه تناسلی و یا ادارار است. این علایم نشان‌دهنده وجود عفونت در مثانه و کلیه نیز می‌باشد. در صورت وجود این عارضه لازم است که به پزشک مراجعه نمایید تا از بروز اتفاقاتی همانند زایمان زودرس جلوگیری کنید.

مسمومیت بارداری(پره اکلامپسی)

وجود این مسمومیت می‌تواند باعث ایجاد فشار خون بالا شود. این عارضه منجر به احتباس مایعات شده و به دفع پروتئین بیشتر در بدن کمک می‌کند.

اکلامپسی

این عارضه نیز همانند پره اکلامپسی بوده و با تشنج همراه است.

یکی از عوارض پره اکلامپسی و اکلامپسی برهم خوردن آنزیم‌های کبدی و افت پلاکت خون است.

نکته

در دوران بارداری و حتی هفته‌های پس از زایمان نیز ممکن است با مسمومیت بارداری مواجه شوید. در صورتی که در این دوران هر یک از علایم زیر را مشاهده کردید به پزشک مراجعه  کنید تا شما را از بابت داشتن مسمومیت دوران بارداری بررسی کند.

تاری دید، تورم صورت و سایر اندام‌ها، استفراغ، سردرد، سوزش معده و دل درد جز این علایم به شمار می‌رود.

آزمایش دفع پروتئین دوران بارداری

آزمایش تشخیص میزان پروتئین ادارار در زمان بارداری به دو شیوه انجام می‌شود. آزمایش قطره‌ای به وسیله نوار مخصوص یکی از شیوه‌های قابل بررسی در این باره است. در این روش ظرف چند دقیقه الی چند ساعت کوتاه، میزان پروتئین موجود در ادرار به صورت +1 و +4 بیان می‌کند.

روش دیگر قابل بررسی میزان پروتئین، آزمایش پروتئین اداراری است که حصول نتیجه در آن 24 ساعت به طول می‌انجامد. در این حالت میزان پروتئین دفع شده به صورت دقیق و بر حسب میلی گرم مشخص می‌شود.

اهمیت انجام آزمایش پروتئین ادراری

پیش از آنکه تاثیر پروتئین در رشد جنین و نیاز مادر به آن برای حفظ عضلات و توان عضلانی را بررسی نماییم، در نظر داریم که وجود پروتئین در ادرار می‌تواند ناشی از بروز مشکلات کلیوی باشد و این امر نشانه بروز بسیاری از معضلات دیگر در این دوره می‌باشد. به همین منظور این آزمایش برای تمام مادران باردار از همان روزهای ابتدایی بارداری توصیه می‌شود.

عوارض دفع پروتئین

عفونت باکتریایی

پره اکلامپسی

نارسایی کلیه

عفونت مجرای ادراری و تناسلی

سندروم هلپ

استرس و تشویش

تب

کمبود آب

کاهش عملکرد صحیح ریه

بروز عارضه‌های قلبی

آرتروز

کم خونی

راهکار مقابله با دفع پروتئین در دوران بارداری

برای مقابله با اینکار باید به پزشک متخصص مراجعه نمایید و با در نظر گرفتن میزان تحرک کافی، رژیم غذایی مناسب و مصرف دارو مقرر این عارضه را پشت سر بگذارید.

در نظر داشته باشید که دفع پروتئین خود به تنهایی یک بیماری به حساب نمی‌رود بلکه این حالت بنا بر وجود یک بیماری دیگر در بدن است؛ بنابراین تشخیص آن اهمیت بسیار زیادی دارد.

تغییرات ساده و جزِیی در رژیم غذایی می‌تواند باعث تاثیر به‌سزایی در کاهش پروتئین دفع شده داشته باشد. کاهش مصرف نمک و چربی، به همراه مصرف آب و مایعات فراوان می‌تواند این عارضه را بهبود بخشد.

تفسیر آزمایش دفع پروتئین دوران بارداری

آزمایش ادراری که تاریخچه بسیار قدیمی دارد و از گذشته تا کنون در پی بروز بسیاری از مریضی ها انجام می‌شده است. آزمایش ادرار در زمان گذشته از لحاظ بو، مزه، کدورت و غیره مورد بررسی قرار می‌گرفته است. امروز کیت‌های به خصوص آزمایش وجود دارند و می‌توانند درصد عفونت، پروتئین دفع شده و بسیاری از موارد دیگر را به صورت دقیق به شما بیان کنند. همان‌طور که می‌دانید کلیه‌ها در بدن وظیفه دارند که مواد وارد شده به بدن را فیلتر کنند و وجود برخی از مواد در ادرار نشان دهنده نارسایی کلیه‌ها می‌باشد.

همان‌طور که در قسمت فوق اشاره شد آزمایش دقیق بررسی و پروتئین ادرار ۲۴ ساعت می‌باشد و در طی این مدت نمونه ادراری باید مورد آزمایش قرار بگیرد نمونه مورد نظر برای انجام این آزمایش کمی بزرگ‌تر از هوای معمولی نمونه ادرار می‌باشد. ظرف نمونه گیری به فرد داده می‌شود و از وی خواسته می شود تا ۲۴ ساعت آینده دار خود را در آن جمع آوری نماید درونی ضعف خود را به خصوص نیز ریخته شده است و فرد با رعایت نکات لازم نمونه را جمع آوری و ازمایشگاه تحویل می‌دهد. اولین مایع خروجی از مجرای ادرار باید دور ریخته شوند و مابقی ادرار درون ظرف ریخته شود. نمونه جمع آوری شده باید در اولین فرصت به آزمایشگاه ارسال شود و کنار گذاشتن آن در طولانی مدت خودداری کنید. در طی نمونه گیری بهتر زیادی آخر نوشیدنی استفاده کنید تا بتوانید میزان نرمالی از حجم مورد نیاز آزمایش را تامین کنید.

در این آزمایش مواردی نظیر میزان حجم ادرار، میزان کلسیم و پروتئین دفع شده، برخورداری بدن از ویتامین دی،  مقدار کراتین بدن  و… بررسی می‌شود و بررسی میزان پروتئین دفع شده تنها یکی از اقلام مورد بررسی در این آزمایش است.

برای دقیق تر بودن از این آزمایش لازم است که فرد از سه روز قبل از مصرف مواد غذایی همانند موز، ویتامین c، قهوه، چای، کافئین، مرکبات و خوردنی‌های دارای اگزالات خودداری کنید.

تمامی موارد فوق به صورت واحد میلی گرم در نتیجه آزمایش مشخص می‌شود و درصورتی که این میزان کم و یا زیاد تر از حد معمول باشد به منزله عدم تعادل بدن در حفظ آن است.

چه کسانی مستعد ابتلا به مسمومیت بارداری هستند

مسمومیت بارداری یک بیماری کلیوی به شمار می‌رود که با نشانه‌هایی نظیر فضار خون بالا و بی‌حالی همراه است. ابتلا به این بیماری علت خاص و مشخصی ندارد اما می‌توان گفت بروز این علایم در خانم‌هایی که در سنین بالا باردار می‌شوند بیشتر است. در صورتی که ما بین دو بارداری آخر بیش از 10 سال فاصله بیفتد احتمال بروز مسمومیت بارداری در شما بیشتر خواهد شد.

در صورتی که قبل از بارداری به بیماری‌هایی نظیر دیابت و فشار خون مبتلا بوده اید، ابتلای شما به این عارضه با احتمال بیشتری رخ می‌دهد.

مهمترین علایم بروز مسمومیت بارداری تورم دست و پا، فشار خون زیاد، درد پهل و بروز مشکلات بینایی است. در صورتی که به درمان مسمومیت بارداری نپردازید عواملی همچون تب و تشنج به سراغ شما می‌آید. بنابراین در صورت بروز هر یک از علایم، به پزشک مراجعه نمایید و به درمان هرچه سریع‌تر اقدام کنید.

نوع دیگر مسمومیت بارداری پره اکلامپسی نام دارد. این نوع از مسمویت تنها در دوران بارداری اتفاق نمی‌افتد بلکه ممکن است در زمان زایمان و یا حتی بعد از آن نیز رخ دهد. این مسمومیت بسیار نادر است و از هر 2000 نفر مادر باردار تنها یک نفر به آن مبتلا می‌شوند. این مسمومیت می‌تواند باعث بروز اختلالاتی همچون جدا شدن جفت از جنین، خونریزی، اختلالات کلیوی و … شود. در صورتی که پره اکلامپسی در حد خفیف باشد و یا پزشکان آن را کنترل شده نگه داشته باشند، می‌توان زایمان را بین 39 الی 40 هفته انجام داد. این امر می‌تواند با فشار خون بالا همراه باشد. توجه داشته باشید که فشار نا معین حاصل از مسمومیت دوران بارداری، بعد از زایمان از بین می‌رود. در صورتی که فشار خون بیش از حد نرمال باشد و علایمی همچون عوارض حاد قلبی و ریوی برای مادر به وجود آید؛ راهی بجز اتمام بارداری برای پزشکان باقی نمی‌ماند و ناچار هستند که جنین را از بدن خارج نمایند تا بتوانند جان مادر را حفظ کنند. در صورت هرگونه دیرکرد در این حیطه، امکان ایست قلبی و از کار افتادن کلیه ها وجود دارد و اولویت پزشکان ، حفظ جان مادر است.

نتیجه گیری

مسمومیت‌های دوران بارداری به چندین حالت برای افراد اتفاق می‌افتند و دفع پروتئین می‌تواند به دلیل ایجاد یکی از همین حالات باشد. به همین منظور به شما توصیه می‌کنیم که در اولین فرصت بعد از اطلاع از بارداری خود، به سراغ پزشک متخصص و یا ماما بروید و حالات خود را در اختیار وی بگذارید؛ سپس با انجام آزمایشات پی در پی و منظم، به همراه چکاپ ماهیانه، اطلاع لحظه‌ای از وضعیت خود حاصل کنید و هرگونه نگرانی درباره خود و جنین‌تان را از خود دور کنید.