از مهمترین ملزومات دوره بارداری چکاب منظم و انجام انواع سونوگرافی است. یکی از سونوگرافیهای مورد نیاز در دوره بارداری سونوگرافی nt است. در دوره نه ماهه بارداری با توجه به شرایط مادر و فرزند تعداد سونوگرافیها و آزمایشها و نوع آنها متغیر است. اما سونوگرافی nt در هر صورت و برای همه افراد مورد نیاز است. یعنی هر شخصی که قصد مادر شدن دارد، باید در ماه های اول بارداری این سونوگرافی را انجام دهد.
سونوگرافی nt باید در بین هفته یازده تا سیزده بارداری و در سه ماه اول انجام شود. انجام این سونوگرافی بعد از بازه زمانی گفته شده توصیه نمیشود. nt مخفف واژه nuchal translucency است. این کلمه به معنی فضای شفاف پشت گردن میباشد. اگر برای شما سوال است که دلیل این نامگذاری چیست، در ادامه مطلب با ما همراه باشید.
سونوگرافی nt چیست؟
این سونوگرافی برای بررسی برخی از اختلالها و مشکلات است که ممکن است وجود داشته باشد. در سونوگرافی nt میزان مایع پشت گردن جنین اندازه گیری میشود و سپس این مقدار اندازه گیری شده مورد بحث قرار میگیرد. در صورت وجود مشکل اقدامات جهت درمان و کنترل مشکل موجود، آغاز میشود.
برای اینکه بتوان یک فرزند سالم به دنیا آورد، باید از ابتدای بارداری جنین از همه نظر مورد آزمایش و بررسی قرار بگیرد. کنترل دوره بارداری و عمل به دستورات پزشک معالج بسیار مهم است. در صورت وجود مشکل، با راههای درمانی موجود و تجویزهای پزشک معالج میتوان یک بارداری عادی داشت و یک فرزند سالم به دنیا آورد.
نکته مهمی که هر مادر باردار باید به آن توجه داشته باشد این است که این آزمایش های دوران بارداری و سونوگرافیها را پشت گوش نیاندازد. در مقابل افرادی که آزمایش و سونوگرافیهای لازم را نادیده میگیرند، افرادی هستند که بطور مدام نگران هستند و از انجام این آزمایشها و نتیجه آنها میترسند. توجه داشته باشید که سونوگرافی nt و برخی از آزمایشات و سونوگرافیهای دیگر کاملا روتین و عادی هستند. تجویز و درخواست پزشک شما برای انجام این سونوگرافی به معنی وجود مشکل و عملکرد غیرعادی جنین و یا مادر نیست.
هزینه سونوگرافی:
با توجه به اینکه مادر در طول نه ماه بارداری باید بصورت منظم به پزشک مراجعه کند و آزمایش و سونوگرافیهای مختلف انجام دهد، هزینههای هر یک بسیار مهم است. زیرا نتیجهی جمع و کنار هم قرار گرفتن این هزینهها مبلغ کمی نیست و ممکن است برای قشر زیادی از جامعه پرداخت این رقم مشکل باشد.
نکته مثبت این است که آزمایشات و سونوگرافیهای مختلف، باید در ماههای مختلف بارداری انجام شوند. بطور مثال سونوگرافی nt در سه ماه اول بارداری درخواست میشود. بنابراین نیازی نیست کل هزینههای مورد نیاز بصورت یک باره و یکجا پرداخت شود.
علاوه بر این، بسیاری از مراکز درمانی و بیمههای موجود، آزمایشات و سونوگرافیهای مربوط به بارداری را پوشش میدهند. بنابراین تا جای ممکن نگران این هزینهها نباشید. وجود استرس، عصبانیت و نگرانی در مادر، تاثیر مستقیم بر جنین میگذارد. پس اگر میخواهید یک بارداری نرمال داشته باشید و یک نوزاد سالم به دنیا بیاورید، تا جای ممکن هرگونه استرس و نگرانی را از خود دور کنید. بی قراریهای مادر در دوران بارداری میتواند باعث بیقراری نوزاد پس از تولد و در ماههای اول نوزادی شود.
در سونوگرافی nt وجود چه اختلالهایی بررسی میشود؟
همانطور که گفته شد سونوگرافی nt یک سونوی لازم است که موارد مهمی را بررسی میکند. موارد زیر در این سونوگرافی مورد بررسی قرار میگیرند:
1. غربالگری انواع اختلال های کروموزومی
2. غربالگری انواع سندرومها مانند سندروم ترنر، سندروم ادوارد، سندروم پاتو، سندروم داون و … (تشخیص سندروم پاتو و سندروم ادوارد در بارداری ممکن است به سقط جنین بیانجامد)
3. بررسی وجود عفونتهای رحمی خطرناک
4. بررسی امفالوسل
5. بررسی آناپلوئیدی
6. بررسی دیسپلازی استخوانی
7. بررسی ناهنجاری هرنی دیافرگم
8. بررسی وجود یا عدم وجود بیماریهای قلبی مادرزادی در جنین
و …
آیا انجام سونوگرافی nt برای مادر و یا جنین خطرناک است؟
این سونوگرافی مانند سونوگرافیهای دیگر بصورت کاملا ساده انجام میشود. از این سونوگرافی هیچ آسیبی به مادر و فرزند او نمیرسد. انجام این سونو فقط برای اطمینان پیدا کردن از وضعیت سلامت جنین توصیه میشود و به هیچ عنوان هیچ خطری مادر و جنین را تهدید نمیکند.
درصد وجود مشکل و تشخیص اختلال در سونو nt بسیار پایین است. اما وجود اختلالات جدی در نوزاد شما میتواند مشکلات و هزینههای بسیار زیادی ایجاد کند. پس به پیشنهاد متخصصین و پزشکان برای انجام این سونوگرافی عمل کنید.
از موارد خطرناک در بارداری می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. تغذیه نامناسب
2. مصرف نکردن مکمل، قرص آهن و ویتامینها
3. عدم تحرک
4. تحرک خیلی زیاد
5. فعالیتهای سنگین
6. بلند کردن اجسام سنگین
7. نداشتن آرامش روحی و روانی
8. تنشهای عصبی پی در پی
9. انجام رابطه جنسی خطرناک
10. رعایت نکردن بهداشت فردی
11. انجام ندادن آزمایشات، سونوگرافیها و چکابهای لازم
12. عدم مراجعه به پزشک و تحت نظر نبودن دوره بارداری
و …
انجام سونوگرافی اول بعد از سه ماه اول بارداری:
درصورت فراموش کردن یا اهمیت ندادن به این آزمایش مهم، این سوال پیش میآید. آیا بعد از گذشت سه ماه اول بارداری میتوان سونوگرافی nt را انجام داد؟
پاسخ منفی است. همانطور که در مطالب فوق گفته شد. بهترین زمان برای بررسی و سونوگرافی nt بازه زمانی از یازده تا سیزده هفته است. پس از گذشت این بازه زمانی بافتهای گردن جنین ضخیمتر خواهد شد. با ضخیمتر شدن بافت ها اندازه گیری دقیق و بررسی وجود یا عدم وجود مشکلات گفته شده غیر ممکن است.
عدد نرمال در سونوگرافی nt:
اگر این سونوگرافی در همان بازه درست زمانی یعنی از یازده تا سیزده هفتگی دوره بارداری انجام شود، در بهترین حالت عدد اندازه گیری شده 5/3 میلی متر است. در صورتی که این عدد کمتر یا بیشتر از عدد سه و نیم باشد، به آزمایشات دیگری نیاز پیدا میشود. چند حالت ممکن است وجود داشته باشد:
1. اگر عدد نمایان شده کمتر از سه و نیم میلی متر باشد، توصیه میشود که حتما آزمایش خون جهت غربالگری بصورت عادی انجام شود.
2. اگر عدد nt کمتر از سه و نیم میلی متر باشد و نسبت nt به CRL بیشتر از 95 درصد باشد، باید آزمایش NIPT نیز انجام شود.
3. اگر عدد دقیقا برابر با سه ونیم میلی متر یا بیشتر از آن باشد، برای تشخیصهای بعدی باید سایر تستها انجام شود.
توجه داشته باشید که اگر عدد سونوگرافی nt بیشتر از میزان مشخص شده یعنی سه و نیم میلی متر باشد، به معنی وجود اخلالات کروموزومی و سندروم داون نیست. بلکه به این معنی است که ممکن است اختلالات کروموزومی وجود داشته باشد. برای تشخیص قطعی باید آزمایشات بیشتری انجام شود.
تفسیر سونوگرافی اول:
برای اینکه اطلاعات دقیق تری به دست بیاورید، تفسیر سونوگرافی nt را به پزشک معالج خود بسپارید. اجازه دهید پزشک مورد نظر شما با توجه به دانش پزشکی خود، برگه جواب آزمایش و اطلاع کامل از وضعیت بارداری شما، اطلاعات لازم را به شما بدهد. در صورت نیاز، خود پزشک آزمایشات دیگر را تجویض میکند.
باز هم به این نکته توجه داشته باشید که تجویز و دستور آزمایشهای بیشتر نشانهی وجود مشکل نیست. بلکه برای این است که پزشک مطمئن شود مشکلی وجود دارد یا خیر. همه چیز فقط احتمال است.
بررسی و تفسیر سونوگرافی nt و هر آزمایش دیگری توسط خود فرد باردار یا دیگر افراد عادی، میتواند با اشتباهاتی همراه باشد. هرگونه اشتباه میتواند باعث نگران شدن و تنشهای عصبی مادر شود. این تنشها به تنهایی میتواند به مادر و فرزند آسیب برساند. آرامش روانی، غذای مناسب و مصرف مکملها از مهم ترین نکاتی هستند که مادر باردار باید به آنها توجه کند.
تعیین جنسیت و سونوگرافی nt:
برای مادران باردار دانستن جنسیت جنین بسیار مهم و هیجان انگیز است. طبیعی است که بسیاری از آنها در همان ماههای اول بارداری علاقه دارند که جنسیت فرزند خود را بدانند. یک سوالی که همیشه وجود دارد، این است که آیا تعیین جنسیت در سونوگرافی nt امکان پذیر است؟
برای اطلاعات بیشتر در این مورد میتوانید مقاله فرمول تعیین جنسیت رو مطالعه کنید.
نمیتوان پاسخ قطعی به این سوال داد. بصورت قطعی نمیتوان گفت که جنسیت جنین در این سونو قابل تعیین است یا خیر. همانطور که گفته شد، این سونوگرافی در سه ماه اول بارداری انجام میشود. در سه ماه اول جنسیت جنین بطور کامل مشخص نیست. جنین دختر و پسر در سه ماه اول بارداری اندام یکسانی دارند. در این سه ماه اندام جنسی جنین شبیه به اندام جنسی دختر است. بعد از گذشت سه الی چهار ماه اندام جنسی پسر تغییر شکل میدهد و به شکلی که باید در میآید.
با توجه به این نکته، بازه زمانی سونوگرافی nt با بازه زمانی تعیین جنسیت یکسان نیست، برای تعیین جنسیت باید از سه ماه اول بارداری گذشته باشد. اما سونو nt باید در سه ماه اول بارداری باشد. پس نمیتوان بطور قطعی در سونوگرافی nt تعیین کرد که جنین دختر است یا پسر.